A A A

Film i savoir vivre

Od wielu lat film zachodni upraszcza i spłaszcza w swoisty sposób rzeczywistość coraz bardziej odrywając się od realiów, do których powinien się odwoływać. Niezależnie od tego jakie czasy są w nim zaprezentowane i jakie grupy społeczne „realia” są wciąż dokładnie te same, ta sama mentalność, sposób wartościowania i myślenia bohaterów. Różnią się tylko wnętrza, meble, ubrania i krajobrazy.

Bohater filmu to zawsze człowiek, który myśli, mówi i zachowuje się jak „typowy”człowiek naszych czasów. Mamy tu do czynienia z przesłaniem: „Ludzie byli zawsze tacy jak my, tylko kiedyś byli bardziej skrępowani przez kulturę, moralność i religię oraz nie mieli takich wspaniałych rzeczy jakie my mamy”. Przesłanie to zawiera pogardę i lekceważenie dla przeszłości i wycisza współczesne sumienia, neguje wszystkie te tendencje, które związane są z takim czy innym żalem za grzechy czy chęcią poprawy, doskonalenia się.

Drobny przykład. W wyprodukowanym przez BBC serialu pt. „Pan wzywał Milordzie”, którego akcja toczy się w środowisku arystokratycznym początku XX w. większość bohaterów zachowuje się jakby byli prostakami z XXI w. Jeden z nich wita innych mówiąc „siemka” (zdrobnienie od „Się ma”). Wszystkich bawią wulgarne dowcipy, a poruszane w towarzystwie kwestie związane z używaniem prezerwatyw są dla nich, w tym również dla biskupa anglikańskiego, czymś oczywistym i akceptowalnym.

Inny przykład. W amerykańskim filmie o czasach Ludwika XVI pt. „Maria Antonina” życie dworu francuskiego wygląda jak „balanga” amerykańskich, rozwydrzonych i pozbawionych hamulców amerykańskich nastolatków, które przebrały się nie wiadomo dlaczego w stroje epoki.

Kropla drąży skałę. Film wciąż nas ogłupia i umacnia w przekonaniu, że wszystko powinno i musi być (i będzie zawsze) dokładnie tak jak jest dzisiaj. Broniąc się powinniśmy samodzielnie zagłębiać się w historię i wciąż zakładać, że otaczający nas świat to jedna z bardzo niedoskonałych postaci „tego świata”, która przeminie i którą można i warto jak najszybciej zmienić wykorzystując wiedzę, doświadczenie i mądrość poprzednich pokoleń.